FRANKENSTEİN - MARY SHELLY

Popüler Kültürünün Vazgeçilmezi

FRANKENSTEİN

YA DA 

MODERN PROMETHEUS

        Frankestein'ı bilmeyen yoktur. Popüler kültürde kullanılan en ünlü eserlerden biridir. İster çizgi film olsun isterse film heryerde görme şansına sahipsiniz. Bir zamanlar Fred Çakmaktaşın komşusuyken şimdi ise farklı konular ile film sektörünün güzel para kaynağı. 

     İlk olarak 1931 yılında yapılmış olan film çok beğenilmiş farklı senaryolar ile yeni baştan kurgulanmaya devam etmiştir. Peki Frankestein ı bu kadar ünlü yapan şey nedir!

VİCTOR FRANKESTEİN

Penny Dreadful'da Frankestein rolü ile 

Harry Treadaway

KONUSU:

    Frankestein genç,iyi bir aileden gelen, akıllı bir bilim adamıdır. Üniversiteye gittiğinde önce hangi alanı seçeceğini bilemez. Daha sonra oldukça bilgili bir prof. ile tanışır ve kimya alanında değişik buluşları inceler. Aklını ölüm ve yaşam ile ilgili kavramlara yorar ve sonunda ölüme hayat verebileceği düşüncesi yerleşir. 2 yıl boyunca çabalar ve İfrit! Canavar! Şeytan! adını verdiği canavarı hayata döndürür. Yapım aşamasında bir çok hayali olan ve isanlığa katkı sağlayacağını düşünen Frankestein hayat verdiği yaratığı karşısında iğrenme duygusu yaşar. Canavarını anında terk eder. Terk edilmiş halde ne olduğunu bile anlamamış olan yaratık, insan ırkıyla ilk karşılaştığında verilen tepkileri anlamdıramayan,ne olduğunu bilmediği,konuşamadığı,suyun yansımasındı kendi gölgesinden korkan bir şeydir. Şans eseri iyi insanlar ile karşılaşır ve uzun bir süre onlarla iletişime geçmeden izler. Sevginin şevkatin ne olduğunu öğrenir. Böyle iyi insanların ona da iyi davranabileceğini düşünür. Ancak görüntüsü yüreğini saklar ve herkes ondan korkar. Bunun suçunu yaratıcısına bağlar. Ondan tek bir şey istemektedir. "Benim gibi bir gönüldeş istiyorum." ancak Frankestein yaptığı yaratıkta bile vicdan azabı çekerken böyle bir şeyin tüm insanlığa bela olmasından korkar ve canavarın intikam duygusunu ateşler. Sonra ne mi olur!

    Kitabın yarısı Frankestein'ın iç sesi diğer yarısı yarattığı yaratığın bakış açısını sunar. Haklı kimdir? 

KARAR SİZİN!

   Bu eser MARY SHELLY tarafından 20'li yaşlarında yazılmıştır. Yazıldığı dönemde de oldukça popüler olan kitap ilk bilim-kurgu eseri olarak geçmektedir. Edebi anlamda çok iyi sayılmasa da oldukça başarılı bir üslup ile yazılmıştır. Söylenene göre eşini(Persy Bysshe Shelly) örnek alınarak Frankestein karakteri oluşturulmuştur. 

   

Prometheus/Jan Cossiers

Prometheus bir Titandır. Yunan mitolojisinde oldukça ünlü olan tanrı insanlık için Olimpos'tan ateşi çalar ve insanlığa medeniyeti getirir. Bu Zeus'un hoşuna gitmez. Onu Kaf dağının tepesine zincire vurdurur ve her gün ciğerini bir akbaba yer. Yendikten sonra yeniden oluşan ciğer Prometheus'u hayata döndürür. Sonsuz ceza bu şekilde devam eder.

Frankestein'ın canavarı yapma amacı da Prometheus gibidir. O insanlığa yeni bir ateş getirmek ister ancak sonu bir lanetlenme olur.

Frankestein'ın Canavarı

Popüler kültürde çok bilinen yanlış bir kanı vardır. Bu canavarın adının Frankestein olması gibi. Hayır bu canavarın adı yoktur. Yaratıcısı ona isim koymamıştır. Ondan iğrendiğinden dolayı kitapta sıklıkla ifrit,şeytan ya da canavar diye bahseder.

Filmler de Canavar'ın Gelini olarak tasvir edilir.

Kitaptaki karşılığı Elizabethtir.

Elizabeth Frankestein ailesi tarafından çocuk yaşta evlat edinilmiş ve koruyucu oldukları ailenin gelin adayıdır. Frankestein'ın eşidir. 

Kitapta tam anlamıyla süpriz özelliği taşıyan isim. Sırf bu karakter için bile okunabilir :)

Filmlerden bağımsız orjinal hikayeyi okumakta gerçekten yararlı bir şeydir. Bir fikir var ama kaynak neresi, ne anlatılmış, nedir bunu bu kadar ünlü yapan?

Birçok yayınevi tarafından basılmış bir eserdir.

Yaklaşık 250 sayfa

Canavar: Senin adaletini, hatta merhametini ve sevgini en fazla ben hak ediyorum. Senin yaratığın olduğumu unutma. Adem'in olmam gerekirken, düşkün melek oldum; hiç günahım yokken sevinçten mahrum ettin beni.

Frankestein: İnsan niçin vahşilerden daha üstün hassasiyetlere sahip olmakla övünür ki; bu onları daha kısıtlı varlıklar kılıyor sadece.

Yatsak, uykumuzu zehredebilir rüya.

Kalksak, kirletebilir günü tek bir avare düşünce.

Hisset,düşün,anla,ister gül, ister ağla,

Kadere sarıl, ister keder: farkı olmaz,

Serbestçe çekip gidebilir ikisi de.

İnsanın dünüyle yarını bir olmaz;

KALICI ŞEY YOKTUR, DEĞİŞKENLİKTEN ÖTE.

            P.B. Shelly